Drumnotatie ziet er voor niet-drummers vaak ingewikkeld uit en het kost arrangeurs vaak veel tijd om er iets fatsoenlijks leesbaars van te maken. Maar met deze tips gaat het schrijven voor drummers een stuk sneller in de toekomst. Daarnaast vind je hieronder ook veel tips die je bij andere instrumenten kunt gebruiken.
Hoe drumnoten invoeren?
Via Dorico > Preferences kun je instellen of je de ‘staff position’ of de ‘percussion map’ wilt gebruiken om drumnotatie in te voeren. De ‘staff position’ gaat uit van de positie op de balk. Je kunt dan met een normaal toetsenbord de drumpartij invullen. Een F is de bassdrum, de C is de snare. Of als je gewend bent om vanuit een bassleutel te lezen kun je dat ook nog aanvinken zodat de bassdrum de G is en de snaredrum de E.
De ‘percussion map’ gaat uit van de officiele midi noten. Dus als je er een midi-component op aansluit dan is dat waarschijnlijk makkelijker. Voordeel van invoer via een midi-keyboard of een ander midi-apparaat is dat je meerdere noten tegelijk in kunt typen.
De drumnotatie wijzigen
Wil je de snare en de bass beiden met de stok omhoog, of wil je de ene omhoog en de andere omlaag? Dat stel je in via Setup – Drumset – Edit Percussion Kit


in het voorbeeld hieronder zie je dat de SnareDrum op Voice1 staat en Kick Drum op Voice 2 staat:

Ik vind het voor nu overzichtelijker om ze beiden in voice 1 te hebben staan met de stok naar beneden, dus pas ik dit aan:

Maten herhalen in Dorico
Drummers spelen vaak veel maten hetzelfde. Die wil je niet allemaal intypen. Een veelvoorkomende notatie is een soort procentteken om de voorgaande maat te herhalen. Dit kan in Dorico ook heel eenvoudig via de popover SHIFT-R en vervolgens een % intypen:

Dat resulteert in:

Engraving options > Bar Repeats kun je de weergave nog aanpassen. Bijvoorbeeld het aantal herhalingen erin weergeven.
Slash notatie
Een slash-notatie is ook eenvoudig. Selecteer de maten en voeg een ‘slash region’ in

Je vindt de ‘slash region’ vlakbij de ‘bar repeats’:

Help de drummer door gedeeltes van andere partijen te tonen
Moet de drummer een stukje meespelen met de blazers, om bijvoorbeeld accenten ophetzelfde moment te spelen? Of wil je gewoon de drummer als handigheidje meegeven waar je zit in het muziekstuk, dan kun je een gedeelte uit een andere partij tonen.
In onderstaand voorbeeld plaatsen we bijvoorbeeld een fragmentje uit de trompetpartij in de drumspartij:
Ga naar de drumspartij en via de que popover SHIFT-Q begin je Trumpet te typen.

En dan is dit het resultaat:

Zoals je ziet is de exacte toonhoogte weggehaald zodat het voor de drummer alleen een ‘ritmische que’ is. Via engraving options kun je nog veel instellingen aanpassen zoals bijvoorbeeld hoe ver deze notatie boven de notenbalk moet staan.
Alt-shift om de notehead aan te passen
Ook handig als je in een normale partij wilt aangeven dat iets bijvoorbeeld gezongen moet worden of om ‘klappen’ aan te duiden… via ALT-SHIFT i.c.m. een PIJLTJE OMHOOG/OMLAAG wissel je snel tussen de weergave van een noot. Zo transformeer je een standaard noot in een noot met een kruis of een slash.
Een ‘fill’ schrijven
Vaak laten arrangeurs en componisten de exacte drumpartij aan de creativiteit van de drummer over door bijvoorbeeld alleen aan te geven dat ze een ‘fill’ verwachten. Dit kun je natuurlijk eenvoudig doen door via SHIFT-X een tekstje toe te voegen of zelfs nog via een ‘playing technique’. Maar het kan ook mooier! Zie bijvoorbeeld het eindresultaat hieronder:

Dat ziet er veel professioneler uit toch? Het vereist even een aantal stappen, maar dan kun je het daarna hergebruiken. Daar gaan we…
De eerste stap is om naar de lijnen te gaan en op het ‘potloodje’ te klikken om de lijnen te gaan bewerken:

We kiezen een standaardlijn die er een beetje op lijkt: een stippellijn met een haakje op het eind:

Dupliceer deze en ga hem aanpassen zodat er het woordje ‘fill’ bij komt te staan:

Vervolgens passen we eerst de naam aan, door deze nieuwe ‘lijn annotatie’ een naam te geven die met ‘fill’ te maken heeft. Bijvoorbeeld “Fill Line” of iets dergelijks.
De standaard stippellijn heeft geen tekst, dus die moeten we nog toevoegen, dat doen we via de “Line Annotation Editor” zoals je hieronder kunt zien:

Daar kun je vervolgens allerlei zaken aanpassen en ook tekst toevoegen door in plaats van een pijl (arrow) een Text te kiezen:

Als er vervolgens geen tekst staat, dan kun je op het ‘plusje’ klikken om tekst toe te voegen:

Vervolgens kunnen we bij ‘Text’ het woordje ‘fill’ typen en aangeven hoe dit woordje gecentreerd moet worden, welk lettertype, etcetera:

Klik op OK als je dit gedaan hebt.
Maar dan zijn we er nog niet… nu we een tekst hebben gedefinieerd en hoe die tekst eruit ziet moeten we die tekst nog toekennen aan onze ‘lijn’.
Bij ‘start cap’ kun je nu kiezen voor het woordje ‘fill’ dat we net hebben toegevoegd:

Klik op OK en vanaf nu staat deze ‘fill line’ bij alle andere lijnen:

Het grote voordeel? Nu makkelijk vaker te gebruiken.
Dynamische tekens kopieren van een ander instrument
In de meeste gevallen zal bij de drummer in beginsel dezelfde dynamiek staan als bij andere muzikanten. Een handige tip, ga naar een ander instrument waar al dynamische tekens bij staan en met de combinatie CTRL-SHIFT-A selecteer je alle dynamische tekens van dat instrument.
Via ALT-CLICK op de drums-balk heb je het snel gekopieerd. (Het kan natuurlijk ook met ctrl-c, ctrl-v maar dat is weer een extra handeling)
Snel met een hopfiguur werken
Geen idee of ‘hopfiguur’ de juiste benaming is, maar zo werd mij dat lang geleden op blokfluitles geleerd.

Als je dit bovenste wilt bereiken kun je heel eenvoudig 4 kwartnoten invoeren en vervolgens op ALT-. (de alt-knop gelijktijdig met de . toets) en Dorico transformeert deze 4 kwartnoten in het hopfiguur ritme.
Dit werkt ook voor 8’en in combinatie met 16’en. Dit scheelt heel veel tijd met invoeren.
Instellingen bewaren voor volgende projecten
In de hierboven genoemde tips hebben we veel aanpassingen gedaan aan de standaarden van Dorico. Dit willen we niet elke keer doen.
Gebruik een template
Als we de volgende keer weer deze instellingen willen gebruiken kunnen we hier bijvoorbeeld een ’template’ voor maken. Dat staat uitgelegd in deze post: templates maken in Dorico.
Drumkit exporteren/importeren
Als je deze instellingen wilt gebruiken bij een ander project waar je al mee bezig was, kun je een drumkit exporteren en in het andere project importeren:


Importeer in een bestaand project
Als je van iemand een Dorico project krijgt, kun je deze ook openen in je eigen template waar alles al volgens jouw voorkeuren instaan:

Neem bepaalde custom settings over
Als je een kant-en-klaar project van iemand krijgt, maar nog niet de mooie ‘fill lijnen’ of de ‘playing techniques’ die je in je eigen projecten hebt wil je die ook
In de Library Manager kun je rechtsbovenin een bestaand Dorico-project slepen waar al jouw voorkeuren of wijzigingen t.o.v. de standaarden van Dorico staan:

Vervolgens ga je bekijken wat er in het huidige project anders staat dan in het Dorico project dat je net erin gesleept hebt. Bijvoorbeeld de ‘rhythmic cues’ zijn anders:

We hadden ook een ‘fill line’ gemaakt zoals je kunt zien bij ‘line annotations’. Door op het pijltje achter ‘line annotations’ te klikken neem je deze wijziging over in het actieve project:

Je kunt daarna in dit project die mooie ‘fill line’ gebruiken.
Met deze tips moet je een drumpartij in een paar minuten kunnen maken. Deze tips komen namelijk uit een Engelstalige ‘drums in one minute’ video tutorial van Dorico. Bekijk hieronder hoe snel het kan: